ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH CÓ PHẢI “TRÒ CHƠI CÓ TỔNG BẰNG 0”?

Đầu Tư Tài Chính Có Phải “Trò Chơi Có Tổng Bằng 0”?

Gần đây, Linh đọc được một so sánh khá thú vị như thế này: “Đầu cơ là một trò chơi có tổng bằng 0, nhưng đầu tư thì không phải. Điểm khác biệt là một nhà đầu cơ kiếm lời bằng cách cố gắng khôn ngoan hơn những người khác trên thị trường; trong khi một nhà đầu tư đặt mục tiêu sở hữu một phần của các công ty có tiềm năng sinh lời cao trong dài hạn.” Chúng ta hãy cùng thảo luận chủ đề này.

Trò chơi có tổng bằng 0 (Zero-Sum Game) là tình huống trong lý thuyết trò chơi, trong đó những gì một người thắng sẽ nhận được tương đương với những gì những người khác mất đi, do đó thay đổi ròng về tài sản hoặc lợi ích là bằng không.

Hiểu như vậy thì đầu tư tài chính có phải “trò chơi có tổng bằng 0” không?

1) NẾU XÉT TRONG NGẮN HẠN, NHẬN ĐỊNH NÀY CÓ THỂ ĐÚNG.

Vào một thời điểm cụ thể, giả sử số người tham gia thị trường không đổi và không có thêm người chơi mới, thì những tài sản Bên A bán, phải có Bên B mua. Như thế thì khi thị trường lên xuống, thì một trong hai bên sẽ có lời, và bên kia sẽ bị lỗ. Vì vậy, có thể nhìn giao dịch các công cụ tài chính ngắn hạn trong thị trường giống như việc người chơi đang tham gia vào một “trò chơi có tổng bằng 0”.

2) TUY NHIÊN, NẾU XÉT TRONG DÀI HẠN THÌ ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH LÀ TRÒ CHƠI CÓ TỔNG LỢI ÍCH LỚN HƠN KHÔNG (>0, POSITIVE-SUM GAME).

Bởi lẽ, cổ phiếu là các tài sản sinh lời (productive assets). Theo thống kê từ Ủy ban chứng khoán nhà nước, lợi nhuận trung bình của tất cả các doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam từ 2019 đến 2021 vào khoảng gần 278.000 tỷ đồng/năm. Ngay cả sau khi trừ đi các khoản thuế phí, tổng phần tài sản của các nhà đầu tư đã tăng lên trung bình hơn 250.000 tỷ đồng/năm trong 3 năm qua.


Bên cạnh đó, nếu nhìn một cái nhìn dài hạn, lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết phần lớn có xu hướng tăng theo thời gian, theo sự tăng trưởng chung của nền kinh tế và do doanh nghiệp thường giữ lại phần lớn lợi nhuận hàng năm để tái đầu tư. Hay nói cách khác, các nhà đầu tư sẽ được chia thành quả từ kết quả kinh doanh tốt của doanh nghiệp trong dài hạn.


Nếu bạn là nhà đầu tư chưa có nhiều kinh nghiệm và muốn nhận được mức lợi nhuận tốt trên thị trường chứng khoán, bạn có thể bắt đầu đầu tư thông qua các công ty quản lý quỹ, công ty quản lý tài sản, hoặc các cố vấn tài chính tin cậy. Bạn có thể tìm hiểu thêm lý do bạn nên đầu tư dài hạn với quỹ mở tại đây.


**Bài viết hợp tác với quỹ mở quản lý bởi VinaCapital Fund Management.**