Hoài Linh nghĩ rằng tỷ lệ này hoàn toàn hợp lý. Vì chuyện đổi việc hay đổi ngành có thể xảy ra trong bất kỳ độ tuổi nào, là 20 tuổi hay 40 tuổi, nhiều khi lớn hơn nữa. Theo Linh, chuyển đổi công việc có thể xảy ra trong hai tình huống:

1. Chuyển việc chủ động: Là khi bạn thấy mình không còn phù hợp với công ty hiện tại và cần một cơ hội mới hơn. Hoặc khi bạn thấy mình muốn khám phá về những ngành nghề khác nữa. Khi đó bạn sẽ tự trau dồi những kiến thức, kỹ năng để có thể chủ động thay đổi công việc.
2. Chuyển việc bị động: Chuyển việc bị động: Là khi có những thay đổi bất ngờ như Covid, nhiều người sẽ bị mất việc. 

Công việc đầu tiên Linh làm trong ngành logistics. Nhưng sau một thời gian được trải nghiệm những công việc về nhân sự trong công ty thì Linh thấy nó thú vị hơn và bản thân hợp với nghề đó hơn. Rồi từ đó Linh học thêm về nó và sau hai năm thì quyết định chuyển ngành. 

Công việc đầu tiên Linh làm trong ngành logistics. Nhưng sau một thời gian được trải nghiệm những công việc về nhân sự trong công ty thì Linh thấy nó thú vị hơn và bản thân hợp với nghề đó hơn. Rồi từ đó Linh học thêm về nó và sau hai năm thì quyết định chuyển ngành.

Theo số liệu trong 5 năm từ 2018 đến 2023 tại Vietnamwork, 5 ngành nghề duy trì tốt nhất là: (1) bán hàng, (2) tài chính đầu tư, (3) tiếp thị, (4) hành chính, (5) công nghệ thông tin. Bên cạnh đó với số liệu trước đó 5 năm (2013 - 2018) thì 5 ngành nghề sau đây vẫn nằm trong top 10 nhưng hiện tại đã giảm nhiệt hơn nhiều: (1) sản xuất, (2) xây dựng dân dụng, (3) điện tử, (4) kỹ thuật điện, (5) chăm sóc khách hàng.

Theo Hoài Linh quan sát thì với những yêu cầu của các công việc qua từng thời kỳ, đặc biệt là hiện tại với công nghệ 4.0, những yêu cầu đó đã khác đi rất nhiều. Để có thể đáp ứng được với những nhu cầu thay đổi về mặt công nghệ thì công nghệ 3.0 đã xảy ra, rồi đến công nghệ 4.0 và sắp tới còn có thể có 5.0. Những thay đổi đó sẽ luôn diễn ra.

Vậy nên nhu cầu tuyển dụng cũng sẽ thay đổi/diễn ra tương xứng như vậy để doanh nghiệp có thể tồn tại và phát triển, đón đầu xu hướng. Bên cạnh đó, người lao động cũng cần phải trau dồi những tư duy/kỹ năng phù hợp để đảm bảo mình tận dụng được những bước đi của công nghệ, bước đi của xu thế để có thể bắt kịp và làm tốt hơn.

Bị công nghệ thay thế là một xu hướng tất yếu. Dù bạn có giỏi về công việc đó, có yêu thích công việc đó đến đâu thì một ngày nào đó bạn cũng có khả năng bị thay thế. Vậy nên bạn cần phải suy nghĩ về những gì công nghệ không thể thay thế được và củng cố niềm đam mê của bạn trong công việc đó. 

Linh tin chắc rằng chỉ những công việc lặp đi lặp lại hay công việc tay chân mới có khả năng bị công nghệ thay thế 100%. Còn những công việc mà có tương tác với con người, có những điểm chạm sâu về mặt cảm xúc thì chắc chắn sẽ có những phần bạn có thể học hỏi và làm giỏi hơn được. Khi công nghệ đến, mình hãy học công nghệ để nó hỗ trợ cho công việc của mình đạt năng suất cao hơn. Như vậy bạn sẽ không bị thụt lùi lại so với xu hướng phát triển của xã hội. 

Trong cuộc đời Linh cũng có nhiều những thay đổi, và nó cũng thay đổi một cách đột ngột như vậy. Tuy nhiên trước đó khi làm trong ngành Logistics, Linh đã quan sát được sự vận động của nền kinh tế hàng hoá giao thương cùng với những chứng từ xuất nhập khẩu. Vì yêu cầu từ các quốc gia về điều này rất khác nhau nên Linh cũng học hỏi được nhiều thứ. Bên cạnh đó, những công việc trước đó của Linh cũng được tiếp xúc với vận chuyển bằng đường hàng không và đường biển nên cũng khá thú vị.

Nhưng khi tìm hiểu và thấy rằng công việc nhân sự là công việc làm việc với con người, được tạo ra môi trường để mọi người cùng phát triển thì Linh thấy có vẻ mình hợp với ngành này hơn. Sau đó Linh đi học, hỏi thêm các chuyên gia, hỏi những người đi trước và thấy ngành này khá thú vị, đúng là ngành mà mình đam mê, đồng thời cũng đang là xu hướng. Sau khi tìm hiểu đủ sâu, đủ kỹ thì Linh đã quyết định chuyển nghề. 

Quy trình đó Hoài Linh đã có khá nhiều băn khoăn. Một bên là lý trí, một bên là tình cảm. Vì gắn bó với một công ty 10 năm và nó như là một đứa con tinh thần. Đã có nhiều thứ mình trải qua, mình thiết lập nên thực sự để rời bỏ nó không phải là điều dễ dàng. Bên cạnh đó lý trí của Linh đã mách bảo rằng cũng đến lúc rời đi rồi. Vậy nên Linh đã chia sẻ thẳng thắng với người sếp của mình rằng hình như là giai đoạn thay đổi cũng cần phải diễn ra rồi.

Lúc nãy chị Linh có nhắc đến khái niệm Linh 2030 rất là thú vị. Điều quan trọng ở chỗ khi đặt ra khái niệm đó, các bạn có đủ kiên trì để thực hiện nó hay không. Các bạn có đủ nỗ lực để rời bỏ những cám dỗ, những khoảnh khắc “lười biếng" của bản thân để quay trở lại với mục tiêu hay không? Điều này quay trở lại với niềm đam mê của bạn. Khi mục tiêu bạn đưa ra gắn liền với niềm đam mê của mình thì vào những lúc xao lãng, lý trí sẽ kéo bạn quay trở lại.

Về cảm xúc con người Hoài Linh nghĩ ai cũng có. Và chúng ta cần tôn trọng cảm xúc đó. Bạn cần biết được là cảm xúc của mình đang như thế nào? Bạn cần thời gian bao lâu để vượt qua được cảm xúc đó? Nhưng khi quay trở lại với niềm đam mê, với lý trí, bạn sẽ biết mình cần phải làm gì, phải cân bằng như thế nào giữa cảm xúc và lý trí để có thể đi tiếp. 

Với câu hỏi của chị Linh là: 10 năm rồi, có nên quyết định ở lại hay không? Đó không đơn giản là câu chuyện về cảm xúc nữa mà là sự đấu tranh về mặt lý trí. Bạn đã quen với 10 năm đó nên bây giờ cứ đi tiếp như một thói quen. Hay một lý trí mới đưa ra rằng bạn cần phát triển một phiên bản mới. Vì ví dụ như Linh 2030 cũng có thể có nhiều phiên bản khác nhau. Vậy phiên bản nào là phiên bản khiến mình vui, mình hạnh phúc? Phiên bản nào có giá trị cho những người xung quanh? Phiên bản nào để mình không bị thụt lùi với những công nghệ 3.0, 4.0, 5.0? Đó là sự đấu tranh không chỉ giữa cảm xúc và lý trí mà nó là những luồng suy nghĩ lý trí khác nhau. Bạn cần phải làm sao để đảm bảo điều mình đạt được sẽ là một phiên bản khiến mình muốn nhìn thấy nhất. Kết quả ở cuối con đường như thế nào, tất cả đều là lựa chọn của bạn.

Điều mà chị Linh vừa chia sẻ cũng là điều mà Hoài Linh từng trải qua với công ty thứ hai. Khi Hoài Linh làm được 4 năm với ngành sản xuất may mặc thì Linh thấy rằng mọi thứ có vẻ chững lại. Linh cảm thấy mình cần những cơ hội phát triển khác nữa. Linh muốn mình là một phiên bản khác nữa.

Khi đó, Linh đã nói chuyện với sếp về những điều đang xảy ra, những suy nghĩ và cảm xúc của mình. Rất may là anh ấy đã chia sẻ rằng công ty đang có những dự án mới để phát triển trong năm tới. Sau khi trao đổi sâu hơn và biết rõ về dự án đó thì Linh đã gắn bó với công ty thêm 6 năm nữa với rất nhiều những ngành nghề khác nhau được chuyển đổi ngay trong cùng công ty. 

Đó là một cơ hội. Nếu bạn không cởi mở để nói chuyện với sếp thì bạn sẽ không biết được những kế hoạch công ty đang ấp ủ. Vậy nên khi mình muốn thì mình phải mở lời, phải chủ động.

Khi bạn tạo ra quy trình nghỉ việc một cách chu đáo thì chắc chắn mọi người sẽ nhìn thấy được nỗ lực của bạn trong suốt thời gian làm việc tại công ty. Từ phía bạn, tất cả những gì bạn nghĩ có thể tốt cho công ty, hãy làm hết sức có thể. Khi bạn đặt cái tâm của mình vào công việc như vậy, vào lúc bạn rời đi chắc chắn sẽ không ai nghĩ điều gì tiêu cực về bạn. Dấu ấn lúc nghỉ việc, trong nhiều tình huống còn ấn tượng hơn dấu ấn trong cả 10 năm làm việc. Vậy nên sau một quá trình bạn đã làm tốt rồi, hãy chú ý để giữ hình ảnh chuyên nghiệp đến phút cuối cùng. 

Chúng ta thường nói đến thương hiệu cá nhân (Personal Branding). Vào những thời điểm rời khỏi công việc như vậy chính là lúc bạn tạo điểm nhấn cho thương hiệu cá nhân của mình. Trong xã hội hiện đại rất mở về truyền thông, thông tin của bạn có thể được kiểm tra chéo (reference check), sẽ được hỏi giữa công ty hay đối tác mà bạn sẽ làm việc với những người cũ. Vậy bạn muốn là họ sẽ nói gì về mình, giới thiệu gì về mình? Đó là lý do vì sao bạn cần giữ sự chuyên nghiệp để những thông tin đi sau bạn cũng sẽ chuyên nghiệp. 

Với Hoài Linh chuyện nghỉ việc giống như một dự án nghỉ việc. Quy trình đó kéo dài đến 6 tháng. Mình cần liệt kê những công việc mình đã làm và xem có thể bàn giao cho ai. Có những việc mình phải hướng dẫn lại cho người khác để họ có thể làm được. Cả những mối liên hệ, những dự án còn dang dở sẽ phải xử lý như thế nào? Đối với tất cả những công việc mình đã làm, cần cấu trúc lại rõ ràng để mọi người có thể tìm được một cách dễ dàng nhất khi cần đến. 

Thực ra với Linh, sau khi chuyển việc 2 đến 3 năm vẫn có những cuộc gọi liên hệ từ đối tác, từ cơ quan nhà nước để hỏi về công ty cũ. Khi đó Linh sẽ liên hệ lại với anh sếp để hỏi xem hiện tại việc này bạn nào đang chịu trách nhiệm để có thể bàn giao, kết nối lại. Sau đó Linh cũng thông tin thêm cho bạn về vấn đề này đã có lịch sử như thế nào trước đây và hướng dẫn bạn cần làm gì với công việc đó.

Cảm ơn chị Linh về câu hỏi này. Chúng ta có thể đứng trước Cột Mốc chuyển việc đổi ngành bất kỳ khi nào. Linh chỉ muốn nói rằng: bạn hãy mở lòng! Mở lòng ra để học hỏi trong suốt hành trình của mình chứ không phải đợi đến lúc bạn có ý định chuyển việc đổi ngành. Như vậy bạn sẽ có thể tích lũy đủ kiến thức, đủ kỹ năng và tư duy để khi sự thay đổi diễn ra, bạn đã trong tư thế sẵn sàng.

Và với Linh, trong từ điển của Linh sẽ không có câu chuyện tự ái cá nhân. Thay vào đó hãy luôn mở lòng ra để học, học từ những người ít tuổi hơn mình, những người là thành viên của mình. Đương nhiên mình sẽ học từ các anh chị đi trước, nhưng các bạn ở thế hệ sau vẫn có nhiều điều đáng cho mình học hỏi.

Chúng ta cũng cần phải làm quen với những khoảng cách thế hệ, với những suy nghĩ trước đây là đúng nhưng bây giờ không còn đúng với các bạn trẻ nữa. Đó là nền tảng để bạn có thể trở thành một phiên bản tốt nhất của chính mình và sẵn sàng bất kỳ lúc nào với Cột Mốc chuyển việc đổi ngành.