3 Điều Bạn Có Thể Học Được Khi Làm Những Việc Nhàm Chán (Dù Không Có Cảm Hứng) 

Nếu bạn đang cảm thấy "không học được điều gì mới", hãy thử quan sát lại cách mình làm những điều cũ.

Dù bạn là thực tập sinh, nhân viên văn phòng hay quản lý – đều tồn tại một tỉ lệ đáng kể những đầu việc lặp lại: rà soát email, cập nhật dữ liệu, ghi biên bản, viết báo cáo tuần. Chúng đều cần thiết, nhưng “hơi chán” và hiếm khi mang lại cảm hứng. 😄Và khi sự lặp lại kéo dài, nhiều bạn bắt đầu tự hỏi: “Mình còn học được gì không?”, “Liệu mình đang đi tới hay chỉ giậm chân tại chỗ?”

Thực tế là: phần lớn thời gian trong sự nghiệp không phải là những thời điểm bứt phá, mà là những chuỗi ngày bình thường – khi công việc không quá khó, nhưng cũng không quá thú vị. Tuy nhiên Linh tin rằng, không phải cảm hứng, mà chính cách bạn đối diện với những việc nhàm chán mới định hình được năng lực dài hạn. 

Dưới đây là 3 điều Linh học được trong những giai đoạn tưởng như không có gì đặc biệt - nhưng lại là nền tảng để phát triển tốt công việc. Và bạn hoàn toàn có thể bắt đầu rèn luyện từ ngày hôm nay.

1. Rèn Kỷ Luật Cá Nhân: Luôn Làm Tốt Dù Không Ai Thấy

Có một sự thật là: phần lớn những điều bạn làm mỗi ngày sẽ không được ai ghi nhận. Không ai nhìn thấy bạn chỉnh sửa văn bản cho sạch lỗi, cập nhật báo cáo đúng hạn dù không ai nhắc, sắp xếp lại thư mục tài liệu cho người đến sau dễ tìm. Vậy nên, nếu bạn vẫn làm những việc đó chỉn chu – điều đó nói lên rất nhiều về bạn.
Bởi vì sự kỷ luật không phải là động lực ngắn hạn, mà là cam kết dài hạn với bản thân. Nó thể hiện rõ nhất khi con người tiếp xúc với những công việc không có phần thưởng tức thì. Khi không có ai theo dõi, không ai khen ngợi, và không có kết quả ngay lập tức – liệu bạn có còn hoàn thành công việc một cách chỉn chu?
Ở môi trường làm việc, điều này tạo ra lợi thế dài hạn. Người có tính kỷ luật thường là người (1) bàn giao công việc đúng hẹn, (2) đáng tin trong quy trình và (3) ít mắc lỗi do thiếu sót. Vì đó là những nhân viên không phụ thuộc vào cảm xúc nhất thời để hành động, mà dựa vào nguyên tắc. Đó đó là yếu tố quan trọng để phát triển sự nghiệp bền vững, không phụ thuộc vào môi trường hay quản lý bên ngoài.
Đây là 5 cách bạn có thể bắt đầu rèn sự kỷ luật, ngay trong những công việc nhàm chán:
(1) Đặt tiêu chuẩn cá nhân cao hơn yêu cầu chung. Nếu được yêu cầu làm A, hãy tự hỏi: "Mình có thể làm A với chất lượng tốt hơn 10% không?", ngay khi chẳng ai yêu cầu bạn làm điều đó.
(2) Lập thời khóa biểu cho những việc “nhàm chán”. Hãy chọn một khung giờ cố định trong tuần để làm những việc bạn không thích. Việc tạo “khung cố định” như vậy sẽ giúp bộ não của bạn bớt trì hoãn hơn. 
(3) Chia công việc nhàm chán thành đầu việc nhỏ và đặt giới hạn thời gian. Thay vì “xử lý toàn bộ báo cáo quý”, hãy chia thành từng phần cụ thể như: kiểm tra số liệu, rà soát lỗi trình bày, viết phần mở đầu – và đặt giới hạn thời gian cho mỗi phần. Việc này giúp giảm cảm giác nặng nề và tăng khả năng hoàn thành đúng hạn.
(4) Gắn việc nhàm chán với một thói quen cố định. Ví dụ: xử lý hộp thư đến trong 15 phút đầu ngày sau khi pha cà phê, hay cập nhật dữ liệu mỗi thứ Hai sau cuộc họp nhóm. Gắn hành động vào thói quen giúp não không phải “ra quyết định” nhiều lần – và nhờ đó dễ duy trì hơn.
(5) Tự đặt “điểm chuẩn tối thiểu” cho những việc không ai kiểm tra. Ví dụ: mỗi tuần cần hoàn thành ít nhất 3 bài học e-learning nội bộ, hoặc đọc 1 tài liệu chuyên môn trước thứ Sáu. Khi có điểm chuẩn rõ ràng, bạn sẽ bớt lý do trì hoãn – kể cả khi việc đó không bắt buộc nhất định phải làm.
5 cách rèn sự kỷ luật ngay trong những công việc nhàm chán

2. Phát Triển Tư Duy Hệ Thống: Nhìn Thấy Cách Nhiệm Vụ Kết Nối Với Quy Trình

Một trong những nguy cơ khi làm việc nhàm chán là bạn sẽ rơi vào “trạng thái máy móc” – tức là làm mà không còn hiểu tại sao mình làm. 😀Nhưng đó lại chính là thời điểm phù hợp để bạn rèn tư duy hệ thống bằng cách: (1) nhìn thấy cấu trúc phía sau công việc, (2) hiểu rõ chuỗi giá trị mà mình đang góp phần vào, và (3) tìm ra cách để tối ưu hoá nó.

Trên thực tế, người chỉ làm việc được giao sẽ luôn bị giới hạn bởi phạm vi nhiệm vụ. Người có tư duy hệ thống lại vượt ra khỏi đó và hiểu được việc mình làm có ảnh hưởng gì đến người khác, đến quy trình hay mục tiêu cả nhóm. Từ đó, họ không chỉ làm “đúng việc”, mà còn biết (1) việc nào nên làm, (2) việc nào có thể làm khác đi, và (3) việc nào nên được bỏ qua.

Điều thú vị là, tư duy hệ thống không đến từ việc ngồi “động não” (brainstorming) trong một cuộc họp chiến lược mà bắt đầu từ những câu hỏi rất bình thường, rất “nhàm chán” như: “Việc này đang phục vụ mục tiêu nào?”, “Nếu mình ngưng làm việc này, điều gì sẽ bị ảnh hưởng?”, “Mình có thể rút ngắn bước nào không?”. 

Ngoài ra, hãy thử 3 phương pháp để rèn tư duy hệ thống khi làm những công việc nhàm chán này: 

(1) Luôn xác định "khách hàng nội bộ" cho từng nhiệm vụ. Hãy hỏi: “Ai sẽ sử dụng đầu ra của công việc này?”, từ đó điều chỉnh kết quả sản phẩm sao cho phù hợp với nhu cầu thực tế.
(2) Phân tích dòng chảy công việc (workflow mapping). Khi thấy việc mình làm bắt đầu phức tạp, hãy vẽ sơ đồ các bước từ đầu vào đến đầu ra, rồi tìm điểm nghẽn, điểm trùng lặp, hoặc các bước có thể tự động hóa.
(3) Đề xuất cải tiến nhỏ khi cần. Không cần đợi ý tưởng lớn. Hãy quan sát thực tế và đề xuất các điều chỉnh giúp tiết kiệm thời gian, công sức hoặc giảm sai sót – dù chỉ là điều chỉnh cách đặt tên file.

Phần lớn những công việc khiến bạn cảm thấy nhàm chán – xử lý dữ liệu, cập nhật báo cáo, nhập tay từng thông tin lặp lại – thực ra không phải là vấn đề năng suất, mà là vấn đề hệ thống. Nếu bạn không nhận ra mình đang lặp lại một chuỗi thao tác có thể tự động hóa, bạn sẽ bị cuốn vào vòng xoay công việc tốn thời gian mà không tạo thêm giá trị.

Đó là lý do Linh và đội ngũ đã xây dựng các khóa học ứng dụng AI và tự động hoá tại Skills Bridge – giúp bạn không chỉ biết dùng công cụ, mà biết nhìn hệ thống công việc của mình một cách chiến lược: xác định đâu là khâu lặp lại, đâu là điểm có thể tối ưu, và đâu là nơi AI có thể làm thay bạn – nhanh hơn, chuẩn hơn và không bao giờ than mệt.

Bạn có thể tìm hiểu thông tin khóa học tại đây.

Sau khóa học, bạn sẽ không chỉ biết “xử lý việc nhanh hơn”, mà còn biết loại bỏ hẳn những việc không cần phải làm nữa. Đó không chỉ là hiệu suất – mà là bước chuyển từ người làm việc chăm chỉ, sang người thiết kế lại cách công việc vận hành. Và đây chính là năng lực khiến bạn trở nên nổi bật trong bất kỳ tổ chức nào.

3. Nâng Cao Năng Lực Tập Trung: Học Cách Kiểm Soát Sự Buồn Chán

Khó khăn lớn nhất của công việc nhàm chán không nằm ở bản thân công việc – mà ở chỗ bạn không thể tập trung vào nó quá lâu. Mỗi vài phút, điện thoại rung. Gõ vài dòng, bạn muốn mở một tab khác. Và dần dần, bạn bắt đầu cảm thấy “mất kiên nhẫn với chính mình”.

Vậy nên, những nhiệm vụ nhàm chán là “phòng tập” lý tưởng cho khả năng tập trung. Vì không có cảm hứng, không có động lực, không có phần thưởng tức thì – bạn buộc phải rèn thói quen ở lại với một chủ đề duy nhất trong một khoảng thời gian đủ dài. Lúc đầu là 10 phút, rồi 20 phút, rồi một tiếng. Và đến một lúc nào đó, bạn nhận ra: mình không cần cảm hứng để bắt đầu. Mình chỉ cần bắt đầu, và sự tập trung sẽ đến.

Việc lặp lại liên tục như vậy giúp bộ não rèn thói quen đi sâu thay vì đi rộng. Khi làm đủ lâu một việc buồn chán mà không ngắt quãng – bạn có thể bước vào trạng thái tập trung sâu (deep work), nơi năng suất và sự sáng tạo được kích hoạt mạnh mẽ. Trên thực tế, có nhiều người giỏi không phải ở năng lực thiên bẩm, mà ở khả năng “ngồi lì” với một vấn đề – bất kể nó thú vị hay không. 😀

Bạn cũng có thể bắt đầu thử “ngồi lì” như vậy với 3 cách này: 

(1) Hẹn giờ với sự buồn chán. Sử dụng kỹ thuật Pomodoro: 25 phút làm việc tập trung, 5 phút nghỉ không màn hình. Việc tách não ra khỏi các kích thích ngắn hạn trong lúc nghỉ giúp tăng sức bền tinh thần và kéo dài trạng thái tập trung ở phiên tiếp theo.
(2) Giảm lựa chọn gây phân tâm. Trước khi bắt đầu, hãy chuẩn bị môi trường làm việc sao cho bạn không cần đưa ra quyết định vặt vãnh như “có nên kiểm tra điện thoại không”. Ví dụ: để điện thoại xa tầm mắt hay dùng chế độ toàn màn hình.
(3) Bắt đầu ngày bằng việc ít cảm hứng. Dành 30–60 phút đầu ngày cho các đầu việc đơn điệu như xử lý inbox, rà số liệu, hoặc đọc tài liệu dài. Khi não còn tỉnh táo, đây là “thời gian vàng” để xây dựng sức chịu đựng với sự nhàm chán và tăng dần ngưỡng tập trung sâu.

Bạn có thể củng cố sự tập trung của mình bằng cách trả lời câu hỏi Làm Sao Biết Khi Nào Bạn Làm Việc Năng Suất Nhất?

Lời Kết: Bạn Sẽ Chọn Nhiệm Vụ “Nhàm Chán” Nào Để Bắt Đầu?

Không phải mọi công việc lặp lại nhàm chán đều mang giá trị, đặc biệt là trong thời đại AI. Nhưng nếu chúng là phần không thể tách rời trong công việc bạn đang làm – thì chính cách bạn cư xử với những nhiệm vụ tưởng như bình thường lại đang âm thầm xây dựng giá trị bên trong bạn. Việc nhàm chán không phải là rào cản trên hành trình phát triển, mà là một tấm gương trung thực: nó phản chiếu bạn là ai khi không có khán giả, không có phần thưởng, không có ai nhắc.

Ba kỹ năng trong bài viết này – kỷ luật, tư duy hệ thống và năng lực tập trung – không rực rỡ như thành tích, không dễ đo như KPI. Nhưng chúng là nền móng tạo nên sự vững vàng, sự đáng tin, và chiều sâu chuyên môn mà người khác hay AI khó có thể thay thế. Chúng không giúp bạn tỏa sáng ngay lập tức, nhưng chúng là thứ khiến ánh sáng của bạn không bao giờ tắt, ngay cả khi hoàn cảnh thay đổi.

Vậy nên, nếu bạn đang đứng trước một công việc nhàm chán, đừng chỉ nghĩ đến việc “làm cho xong”. Hãy xem đó như một cơ hội để luyện chính mình – như vận động viên lặp lại cùng một động tác hàng ngàn lần để bước lên sàn đấu với niềm tin vững chắc không thể lay chuyển.

Cuối cùng, không phải cảm hứng tạo ra thành tựu – mà là sự lặp lại có ý thức. Và đôi khi, chính việc bạn đang cố tránh lại là nơi rèn luyện bản lĩnh sâu sắc nhất.

Hôm nay, bạn sẽ chọn nhiệm vụ “nhàm chán” nào để bắt đầu?

Bạn muốn tận dụng sức mạnh của AI để chuyển dữ liệu báo cáo thành quyết định chiến lược trong thời gian ngắn nhất và tốn ít công sức nhất nhưng lại không biết bắt đầu từ đâu? Hãy tham gia ngay khóa học "AI for Decision Making" của Skills Bridge. Khóa học được thiết kế dành cho những Nhà quản lý, Nhân viên senior trong mọi lĩnh vực, Start-up hoặc chủ doanh nghiệp muốn tận dụng sức mạnh của AI vào các quyết định chiến lược.

Viết bởi

Có hơn 24 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính, tiếp thị và vận hành. Những nội dung của Thái Vân Linh cung cấp các công cụ và cảm hứng nhằm giúp các bạn trẻ Việt Nam thăng tiến trong công việc và khám phá trọn vẹn tiềm năng của mình.